- Details
- Geschreven door: Administrator
- Categorie: Blog
- Hits: 324
Verslag excursie Panbos (Pan van Persijn) 23 februari 2025
Zowaar een keertje met de fiets rijd ik op zondag 23 februari naar het startpunt van de KNNV-excursie, bij uitzondering dit keer bij Station De Vink. Op het programma staat een bezoek aan de Pan van Persijn (Panbos, Katwijk). Het weer is acceptabel, nog wel grijs (dat kennen we al vanaf de afgelopen tijd maar wel droog. Een aangename temperatuur, dus niets te klagen. Er zijn al een paar deelnemers op de verzamelplek. Voor deze excursie hebben zich ruim twintig deelnemers aangemeld, maar door de heersende griepgolf hebben een paar mensen afgezegd. Met zestien mensen gaan we vandaag wandelen door het Panbos en een stukje Berkheide. Een aantal deelnemers is met de fiets naar het Panbos gereden. Echte die hards! Rond de afgesproken acht uur is iedere vierwiel-deelnemer aanwezig. Kort leg ik even het programma van de ochtend uit. Stan van der Laan zal de route leiden. Daarna stappen we de auto in en rijden naar de afgesproken plek. Een verrassende route, want overal zijn wegwerkzaamheden. Gelukkig weet Google Maps daar wel raad mee.
Aangekomen bij de ingang van het Panbos staan de overige sportieve deelnemers al klaar om de groep deelnemers te versterken. Voor we gaan wandelen stelt Stan voor om eerst gewoon even te luisteren naar de vogelgeluiden rond de parkeerplaats. Dat levert al direct een aantal soorten op. Zanglijster, boomklever, roodborst en … pink, pink, pink, de vink. In de verte het geroffel van de grote bonte specht en heel ver weg het geluid van de grote lijster? Ik vraag nog even of er nog speciale wensen zijn op het gebied van de vogels. Duidelijk wordt gevraagd om goudhaantjes, misschien een ijsvogel? Ik hoop op de kleine bonte specht. Die is de laatste dagen hier waargenomen.
We volgen onze ervaren navigator Stan en horen tijdens de wandeling van alle kanten pimpelmezen, koolmezen en vinken. De grote bonte specht laat zich een paar maal goed zien. Rond deze tijd hebben de spechten het druk met elkaar. Territoria worden bepaald. Wilde achtervolgingen tussen de bomen getuigen ervan. Het aantal soorten vogeltjes dat we zien valt wat tegen. Niet verbazingwekkend, want deze winter lijken veel vogels uit het hoge noorden weg te blijven. Misschien dat door de steeds zachtere winters (ook in Scandinavië) veel vogels besluiten om de gevaarlijke reis naar het zuiden (en weer terug) maar eens over te slaan. Nu merk je hoe belangrijk het is om je niet alleen te richten op de vogels, maar ook verder om je heen te kijken naar andere soorten. En wat geweldig dat we dan Eke van Batenburg bij ons hebben! Regelmatig wijst hij ons op de toch ruim aanwezige paddenstoelen. Voor mij een wereld van verwondering en vol geheimzinnigheid. Gelukkig krijgen we bij de ontdekte soorten steeds boeiende uitleg over de soort, de kenmerken en specialiteiten. De ogen van de excursiegroep gaan zich steeds meer richten op de grond, speuren tussen struiken, rond boomstronken en onder gebladerte. Namen komen voorbij als papierzwam, gekraagde aardster, peperbusje, duindoornvuurzwam. Warempel meer paddenstoelensoorten dan vogelsoorten. Geweldig toch! En paddenstoelen vliegen niet weg.
We wandelen ondertussen een gedeelte van Berkheide binnen. Komen langs wat waterplassen, slootjes. Natuurlijk de aanwezigheid van kuifeenden, maar ook een verdwaalde tafeleend, twee dodaars en natuurlijk grauwe ganzen. Wat een mooi afwisselend gebied bezoeken we toch. In een van de struiken langs het pad vallen ineens wat groenlingen binnen. Een prachtig mannetje laat zijn kleuren mooi zien in de steeds meer doorkomende zon. De grijze lucht maakt plaats voor een veel mooiere kleur: blauw. Verderop ontmoeten we een groep goudhaantjes. Gelukkig, die hadden we genoemd als wensvogeltje. Acrobatisch slingeren de goudjes zich om de zaadjes van elzen en andere bomen. Maar leg die maar eens vast op de camera. Ik doe mijn best. Er wordt op stroopwafels getrakteerd tijdens een korte pauze. Na een tijdje lopen we verder. Ondertussen al meer kilometertjes afgelegd dan wat voorgesteld, dus nu terug. Niet te snel, want iedere keer weet Eke ons weer te verrassen met een nieuwe soort paddenstoel. Kopergroene bekerzwam, geweizwammetje. Hugo noteert zich een hoedje!
Dan opeens gebaart Stan dat we stil moeten zijn. Horen we niet in de verte een grote lijster? Jazeker, wel ver weg en goed verstopt blijkt deze prachtige zanger aanwezig te zijn. Tussen heel veel takjes in een bomenrij ver weg blijkt deze zich wat te verstoppen. Niet één, maar twee. Een paartje? Wie zal het zeggen. Maar toch door velen van ons gezien.
We vervolgen onze weg naar de uitgang. Ondertussen al 36 vogelsoorten op de waarnemingslijst. Een respectabele lijst met waargenomen paddenstoelen maakt de lijst compleet. Aan het eind van onze afgelegde route overleggen we nog even of ieder meegaat om in het restaurant nog even wat te drinken en gezellig na te praten. Een klein groepje haakt af. Die gaan met de auto richting Leiden. De rest besluit nog even om de excursie culinair af te sluiten.
In een gezellig overdekt terras bij het restaurant wordt onder het genot van een kop koffie of thee terug gekeken op een geslaagde excursie. Ieder heeft enorm genoten van dit prachtige gebied, de vogels, de paddenstoelen en vooral ook van het gezellig samen beleven en genieten van al het moois om ons heen. Rond één uur wandelen we naar de auto’s en de tweewielers. Onder een steeds blauwere lucht en voorjaarsachtige temperatuur sluiten we deze dag voldaan af. De ijsvogel helaas niet gezien. Het goudhaantje gelukkig wel. Op naar de volgende excursie (Heidestein).
- Details
- Geschreven door: Administrator
- Categorie: Blog
- Hits: 408
De winter stelt ook in 2025 weer weinig voor. Vast en zeker door klimaatinvloeden. Maar helaas maken zich daar nog te weinig mensen zorgen over. Voor vogels is het misschien een voordeel. Veel vogels besluiten nu maar minder ver naar het zuiden te trekken (kleine zwanen, nonnetjes, sneeuwuilen). Een trek naar het zuiden brengt immers veel gevaren met zich mee. Dan maar de gok om in het noorden te blijven, hopend op genoeg voedsel. Zo zie je deze winter helaas veel minder nonnetjes. Het zijn pareltjes onder de zaagbekfamilie. Vooral de mannetjes zijn een lust voor het oog. Aanvankelijk zou ik vandaag richting de Reeuwijkse Plassen gaan om deze soort te zoeken, maar het grauwe weer lokt niet. Dan maar thuis blijven en in de middag even naar de Munnikenpolder. Wulpen verblijven daar gedurende de winter in wisselende aantallen. Vorig jaar heb ik er meer dan achthonderd gezien. Deze wijziging in mijn dagprogramma zal mij lange tijd blijven heugen. Wat ben ik blij dat mijn reisdoel de Munnikenpolder is geworden.
Ruim voor zonsondergang kom ik aan in dit uitgestrekte polderlandschap. Het zonnetje probeert door de wolken te prikken en de temperatuur is ver boven normaal. Ik fiets rond een aantal plasjes en ontdek al gauw de aanwezigheid van een achttal pijlstaarten. Deze wintergasten zijn nu op hun mooist. Een groepje scholeksters (20 stuks) scharrelt wat rond in een van de plasgebieden. Een paartje wintertaling dobbert vrolijk tussen de kuifeenden en een viertal tafeleendjes. Dit alles wordt gadegeslagen door een statige grote zilverreiger en door mij. Er vliegen wat kolganzen over en een paar knobbelzwanen landen in een van de vele smalle kreken. Genieten dus.
Alleen, daar kom ik niet voor. Waar blijven de wulpen? De zonsondergang wordt in gang gezet en ik installeer mij een beetje verscholen achter het riet bij de verwachte rustplaats van deze prachtige steltlopers. Opeens komt er een groepje van zo'n 50 wulpen aan vanuit het zuidoosten. Maar ze strijken niet neer, maar vliegen vrolijk over. Krijg nou wat. Kom ik voor niets? Na zo'n tien minuten verschijnt er opeens één wulp. Vrolijk duikt deze naar beneden en nestelt zich tussen de scholeksters. Hij laat zich wel horen, heerlijk dat geluid van de wulp. Zou hij zijn soortgenoten roepen? "Kom maar hier, er is ruimte genoeg om te landen." Het blijft nog even stil, maar dan ...
Opeens, vanuit het niets,, komt een grote groep van zo'n honderd wulpen aanvliegen. Ze maken een rondje om de plas, lijken weer weg te vliegen, maar komen gelukkig terug. Nog een rondje, en dan dalen. Ja hoor, eindelijk. Daar zijn ze. Mijn mijn camera maak ik snel wat foto's, er is nog net wat licht aanwezig om dit schouwspel vast te leggen. Dan gaat alles heel snel. De ene na de andere groep wulpen komt aanvliegen, maken hun rondje en strijken neer. Twee wandelende dames bekijken de schouwspel ook. Ondertussen probeer ik een telling uit te voeren. Uiteindelijk kom ik tot zeker achthonderd. Geweldig. Een wat een geluidsvolume van al die roepende wulpen! Mijn camera doe ik maar weg. Dit zal het wel zijn. Maar dan, opeens, nog een groep. Zeker tweehonderd. En nog een groep, weer honderd. Ik weet niet wat me overkomt. Wat geweldig, uniek zoveel wulpen voor je neus. Rond half zeven stopt te telling bij 1450 wulpen. De twintig scholeksters vallen daarbij in het niet.
En dan ineens, wat gebeurt er? Alle wulpen vliegen in één keer omhoog. Paniek? Een rover? Geen idee, maar een enorm spektakel boven mijn hoofd en voor mijn ogen. Dit is een moment, die ik nooit meer vergeet. Waar ik ook kijk in de lucht, alleen maar wulpen! Ze maken verschillende rondjes. Na zo'n vijf minuten vliegshow vallen ze allemaal weer neer in de plas, weliswaar een stukje naar de andere kant van de plas. Dan komt de rust weer terug. Nog wat verdwaalde wulpen strijken neer. Het is al aardig donker, de vogels zijn nu bijna niet meer te zien. Voor mij een goed moment om naar huis te gaan. Dit bezoek zal ik nooit vergeten. Nu maar hopen, of de foto's ook nog een beetje gelukt zijn. Maar de beelden staan in ieder geval gebeiteld in mijn geheugen. Wil je nog meer info of beeldmateriaal van dit prachtige gebied, bezoek dan ook de website van Reinier de Man. Samen met Ron Mes voeren zij tellingen uit van steltlopers in dit gebied. Gebruik hiervoor de volgende link: Steltlopers op de slaapplaats.
De dag na deze belevenis hoor ik op de radio bij Vroege Vogels een verslag van een bezoek aan het Landje van Geijsel, zo waardevol als een tijdelijke verblijfplaats voor grutto's. Dan kun je gerust stellen, de Munnikenpolder is van onschatbare waarde voor de wulp, het gebied is namelijk de belangrijkste overwinteringsplek in Nederland voor deze soort.
Met dank aan Reiner de Man voor zijn bijdrage.
